Γκότζι μπέρι: Ποιες είναι οι ιδιότητες αυτής της υπερτροφής;

 

Τα γκότζι μπέρι αποτελούν διατροφική μόδα των τελευταίων ετών στην Ελλάδα, στη Κίνα και στα Ιμαλάια όμως καταναλώνονται εδώ και χρόνια ως μια υπερτοφή που θεραπεύει παθήσεις του συκωτιού, των νεφρών και των ματιών.Μοιάζουν με μικρές, κόκκινες σταφίδες και πωλούνται αποξηραμένα σε καταστήματα μπαχαρικών ή σε ορισμένα σούπερ μάρκετ. Περιέχουν βιταμίνες και αντιοξειδωτικά και πολλοί διατροφολόγοι συνιστούν την ημερήσια κατανάλωσή τους ως ένα υγιεινό συμπλήρωμα διατροφής.

Ιδιότητες

Τα γκότζι μπέρι είναι πλούσια σε βιταμίνη C και φυτικές ίνες και φτωχά σε θερμίδες. Είναι επίσης πλούσια πηγή σιδήρου και βιταμίνης Α. Μία μερίδα γκότζι μπέρι περιέχει σχεδόν το 10% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας πρόσληψης πρωτεϊνης, ένα ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό για φρούτο. Η υψηλή ποσότητα αντιοξειδωτικών που περιέχουν εμποδίζει τη διάσπαση των κυττάρων όταν αυτά εκτίθενται σε ατμοσφαιρική μόλυνση, ενώ παράλληλα η μεγάλη περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες και η χαμηλή σε λιπαρά, τα καθιστούν μια πραγματική υπερτροφή με πολλαπλά οφέλη για τον οργανισμό.

Τα εξωτικά αυτά μούρα, όπως όλα τα φρούτα, σου προσφέρουν υδατάνθρακες με τη μορφή σακχάρων, αποδίδοντας 349 θερμίδες στα 100 γρ. αποξηραμένου προϊόντος. Αν αυτό σε αποθαρρύνει, ένα πιο κοινό μέτρο, μια κουταλιά της σούπας (που περιέχει περίπου 5-6 γραμμάρια goji berries) σου δίνει μόλις 20 θερμίδες.

Ποια τα οφέλη τους στην υγεία;

Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα goji berries μπορεί να είναι ένας ισχυρός σύμμαχός σου, για τη βελτίωση της υγείας. Ο λόγος που δεν αναφέρομαι με απόλυτη βεβαιότητα στους ισχυρισμούς υγείας, είναι γιατί οι περισσότερες μελέτες ή έχουν γίνει σε πειραματόζωα ή είναι μικρού μεγέθους, οπότε για να μπορείς κι εσύ με μεγαλύτερη σιγουριά να απολαμβάνεις τα οφέλη που οι μελετητές τους αποδίδουν, θα χρειαστούν επιπλέον δεδομένα, συστηματικές μελέτες και αξιολόγηση της ποιότητας των μέχρι τώρα δεδομένων. Αν συνεχίσεις να διαβάζεις, θα πάρεις μια γεύση των ιδιοτήτων που έχουν τραβήξει το ενδιαφέρον των ερευνητών.

Η αρώνια στην διατροφή μας

  

 Οι καρποί της αρώνιας είναι, όπως τα περισσότερα μούρα, πλούσιοι σε αντιοξειδωτικά συστατικά, και συγκεκριμένα σε ανθοκυανίνες και προκυανιδίνες τα οποία αποτελούν και τα δραστικά συστατικά των μύρτιλων και του εκχυλίσματος σταφυλιού. Οι ανθοκυανίνες έχουν επιδείξει αντιφλεγμονώδη, αντικαρκινική και κυτταροπροστατευτική δράση, βοηθώντας στην αντιμετώπιση της συστηματικής φλεγμονής που σχετίζεται με διάφορες χρόνιες παθήσεις όπως ο διαβήτης, οι καρδιοπάθειες και η παχυσαρκία. Η αρώνια έχει, μάλιστα, τη δεύτερη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ανθοκυανίνες συγκριτικά με όλα τα μούρα (2πλάσιο ολικό φαινολικό περιεχόμενο συγκριτικά με τα βατόμουρα, 4πλάσιο συγκριτικά με τα μύρτιλλα και 10πλάσιο συγκριτικά με τις φράουλες).

Εκτός από τις πολυφαινόλες, οι καρποί της αρώνιας περιέχουν πληθώρα βιοδραστικών συστατικών όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, καροτενοειδή και πηκτίνες, τα οποία όλα συντελούν στις επιδράσεις του καρπού στο σώμα και την υγεία. Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τα κυριότερα θρεπτικά συστατικά που εμπεριέχονται στον χυμό των καρπών της αρώνιας.

Tέλος, όσον αφορά τη θερμιδική τους αξία, 100γρ αποξηραμένων καρπών αρώνιας αποδίδουν 375kcal. Η μερίδα, επομένως, των καρπών που αντιστοιχεί σε μία μερίδα φρούτου ισοδυναμεί με περίπου 15γρ (ή περίπου 1/3 του φλιτζανιού).

Οφέλη για την υγεία

Η αρώνια έχει μελετηθεί αρκετά, μέσα από μελέτες στο εργαστήριο, σε ζωικά μοντέλα αλλά και σε ανθρώπους.

Ιστορικά, η αρώνια έχει χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή αλοιφών και επιθεμάτων κατά του κοινού κρυολογήματος. Σήμερα, φαίνεται ότι η κατανάλωσή της μπορεί να επιφέρει οφέλη στην υγεία μέσα από την μείωση τόσο της γενικευμένης οξείδωσης αλλά και της υπεροξείδωσης των λιπιδίων, της καλύτερης διαχείρισης του μεταβολισμού της γλυκόζης (μείωση των επιπέδων γλυκόζης και γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στο αίμα) αλλά και της μείωσης της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων. Για τους παραπάνω λόγους, η αρώνια έχει μελετηθεί ως προς την αντιμετώπιση των καρδιοπαθειών, του διαβήτη αλλά και του καρκίνου.

Διαπιστώνουμε, λοιπόν ,ότι η αρώνια φαίνεται να κατέχει μια εξέχουσα θέση ανάμεσα σε όλα τα είδη μούρων στα οποία αποδίδονται προστατευτικές ιδιότητες όσον αφορά την υγεία, χάρη στο πολύ υψηλό φαινολικό της περιεχόμενο. Οι έρευνες μέχρι τώρα, αν και ακόμα σε σχετικά πρώιμο στάδιο, έχουν υπάρξει πολύ ενθαρρυντικές όσον αφορά τα οφέλη της κατανάλωσής της σε θέματα χρόνιας φλεγμονής που αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό ασθενειών όπως τα καρδιαγγειακά, ο Σακχαρώδης Διαβήτης και ο καρκίνος. Ως εκ τούτου, και μην παραβλέποντας το γεγονός ότι κανένα τρόφιμο από μόνο του δεν αποτελεί πανάκεια, φαίνεται ότι η αρώνια θα ήταν μία πολύ χρήσιμη προσθήκη σε μία ισορροπημένη διατροφή!

Τι είναι το ιπποφαές και πού μας ωφελεί;

 Κάποια από τα σημαντικότερα οφέλη που προσφέρει το ιπποφαές στην υγεία μας είναι η ικανότητά του να μειώνει τη φλεγμονή, να αποτρέπει ορισμένα είδη καρκίνου, να ηρεμεί τα γαστρεντερικά προβλήματα, να αναπλάθει το δέρμα, να μειώνει την αρτηριακή πίεση, να βελτιώνει την όραση, να μειώνει τη διαδικασία της γήρανσης και να ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

Τι είναι όμως το ιπποφαές που όλοι ακούμε αλλά οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε ;

 Οι καρποί του ιπποφαούς αποτελούν το πιο σημαντικό τμήμα του φυτού, που αποτελεί κομμάτι του γένους που ονομαζόταν στα λατινικά Hippophae. Το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο είδος από τα επτά του γένους είναι το Hippophae rhamnoides, το οποίο είναι φυλλοβόλος θάμνος και βρίσκεται σε όλη την Ευρώπη, τη Μογγολία και σε μέρη της Κίνας. Τα κλαδιά του είναι δύσκαμπτα και ακανθώδη, ενώ τα φύλλα του έχουν μακρύ, λεπτό, ασημένιο χρώμα. Οι καρποί, όμως, του ιπποφαούς είναι μικροί, χρώματος πορτοκαλί και υπάρχουν μόνο στα θηλυκά φυτά.

Αυτοί οι καρποί θεωρούνται- superfoods- λόγω της απίστευτης συγκέντρωσης που υπάρχει σε αυτούς από θρεπτικά συστατικά, μέταλλα, βιταμίνες, αντιοξειδωτικά και οργανικά οξέα, συμπεριλαμβανομένων των φλαβονοειδών, των φαινολικών συστατικών, των αμινοξέων και των καροτενοειδών.

Αυτή η ευρεία ποικιλία από θρεπτικά στοιχεία είναι που έχει κάνει και το ιπποφαές εξαιρετικά ευέλικτο στη θεραπεία διάφορων προβλημάτων υγείας και ασθενειών.

Μπορεί να ληφθεί εκχύλισμα από τους καρπούς του ιπποφαούς για να χρησιμοποιηθεί σε κάποια φαρμακευτική αγωγή, ή να τους καταναλώσει κάποιος ωμούς ή να φτιάξει τσάι από τα φύλλα τους, τα οποία επίσης περιέχουν κάποια από τη θρεπτική σύνθεση του φυτού. Eναλλακτικά, εμπιστευόμαστε το Ιπποφαές της SUPERFOODS! Η χρήση μάλιστα του ιπποφαούς ως ένα φυτικό φάρμακο εκτείνεται μέχρι τον Τζένγκις Χαν!

Μύθοι και αλήθειες πίσω από τις υπερτροφές-superfoods!!

Πριν από μερικά χρόνια ακούγαμε και διαβάζαμε τον όρο “superfoods” αγνοώντας οι περισσότεροι τι ακριβώς κρύβεται πίσω από αυτά. Πλέον παρατηρούμε τα προϊόντα αυτής της κατηγορίας να κατακλύζουν κυριολεκτικά την παγκόσμια αγορά, υποσχόμενα ευεξία, διατήρηση σωματικού βάρους μέχρι και πρόληψη ασθενειών…! Τι περιέχουν αυτά τα τρόφιμα, σε τι ποσότητες μπορούμε να τα καταναλώνουμε, μύθοι πίσω από τις πολύτιμες χρήσεις τους και αλήθειες για τον βαθμό επικινδυνότητας που κρύβει η νέα μόδα, είναι ερωτήματα που θα έπρεπε να δημιουργηθούν προτού αποφασίσουμε να τα βάλουμε στην καθημερινότητά μας.

Τι είναι τα superfoods;

Με τον όρο “υπερτροφές” χαρακτηρίζονται οι τροφές εκείνες που περιέχουν περισσότερα από 200 πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, υψηλής βιοδιαθεσιμότητας, τα περισσότερα εκ των οποία σπάνια υπάρχουν στα συνήθη τρόφιμα.

Συστατικά δηλαδή με υψηλή διατροφική αξία, που συντελούν στην καλή υγεία του ανθρώπινου οργανισμού, χωρίς όμως να έχουν πολλές θερμίδες. Ένα όνειρο για πολλούς διατροφολόγους που θα έλυνε σαν από μηχανής θεός όλα τα εμπόδια στην καθημερινή τους πάλη να διατηρήσουν τα επίπεδα παχυσαρκίας χαμηλά.

 

Ποιά είναι τα superfoods;

Τέτοιες τροφές τις συναντάμε πολύ συχνά, αλλά δεν γνωρίζουμε ίσως πως ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, τα πιο συνηθισμένα αναφέρονται παρακάτω:

• Σπιρουλίνα, 
• Κινόα & σπόροι Chia
• Goji Berries 
• Αλεύρι Ζέας
• Ιπποφαές
• Κακάο και μαύρη σοκολάτα (!)
• Ξηροί καρποί (κυρίως αμύγδαλα & καρύδια)
• Κόκκινα φασόλια
• Μπρόκολο & Σπανάκι
• Σολομός

Σε όλα τα προαναφερθέντα, δεν αμφιβάλει κανείς πως συναντάμε πληθώρα θρεπτικών συστατικών όπως ο σίδηρος και το ασβέστιο στα πράσινα φύλλα και στους ξηρούς καρπούς, μέχρι πρωτεΐνες, Ω-λιπαρά οξέα αλλά και ισχυρά αντιοξειδωτικά σε όλα τα υπόλοιπα.

 

Μύθοι και Αλήθειες

Το ότι περιέχονται τέτοια πολύτιμα συστατικά στις παραπάνω τροφές δεν σημαίνει πως αυτομάτως θα βρίσκονται και στον οργανισμό μας, μόλις τα καταναλώσουμε. Πίσω από την καταπληκτική προσπάθεια της διαφήμισης και της ένταξής τους στον νέο μοδάτο τρόπο ζωής μας, κρύβονται προβλήματα όπως το ποσοστό της απορρόφησης, της βιοδιαθεσιμότητας και της τοξικότητας τους στον οργανισμό.

Πρώτα στην κατηγορία, τα διάσημα berries, που έχουν αγαπηθεί όσο κανένα άλλο superfood γιατί αν μη τι άλλο προσφέρουν απίστευτη πολυχρωμία και ζωντάνια στο πιάτο μας και ομορφαίνουν την φωτογραφίας μας στα media. Αυτά φαίνεται ότι ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και τη δραστηριότητα του εγκεφάλου, προστατεύουν από καρδιακές παθήσεις και τον καρκίνο, ενώ λέγεται ότι αυξάνουν και το προσδόκιμο ζωής. Όλα αυτά βέβαια προκύπτουν συμπερασματικά αιώνες πριν από τις χρήσεις τους στην Κινέζικη ιατρική.

Η αλήθεια είναι πως τίποτα από τα παραπάνω δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αφού σύμφωνα με τους διατροφολόγους μόνο αν φάει κανείς 13 μερίδες καρπών θα έχει καταφέρει να λάβει τόσα αντιοξειδωτικά όσα θα του έδινε ένα απλό κόκκινο μήλο. Παράλληλα περιέχουν μια χημική ένωση που ονομάζεται σαπωνίνες, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο πεπτικού συνδρόμου ενώ θα πρέπει να μην λαμβάνονται παράλληλα με λήψη φαρμάκων για το διαβήτη και την αρτηριακή πίεση καθώς έχει παρατηρηθεί ότι προκαλούν εξανθήματα.

Ένα δεύτερο παράδειγμα, τα σκούρα πράσινα φύλλα που διαθέτουν πολλά από τα superfoods, είναι γεμάτα βιταμίνες, ασβέστιο, σίδηρο και άλλα θρεπτικά συστατικά. Η συχνή κατανάλωσή τους ωστόσο αυξάνει τα επίπεδα γλυκοσινολατών, μία ομάδα φυτοχημικών ενώσεων που σε ορισμένες περιπτώσεις επηρεάζουν τη λειτουργία του θυροειδούς και σε πολύ μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και βρογχοκήλη. Για το λόγο αυτό καλό θα είναι να μην υπερβάλουμε στην κατανάλωσή τους και να τα προτιμάμε μαγειρεμένα καλά.

Σπόροι Κινόα, αγαπημένο από τους οπαδούς του γυμναστηρίου καθώς περιέχει έως και 18% περισσότερη πρωτεΐνη από οποιοδήποτε άλλο σιτηρό, ενώ είναι πλούσιο σε αμινοξέα που βοηθούν στο χτίσιμο των μυών του σώματος. Δεν έχει γλουτένη ενώ παρουσιάζει και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Ωστόσο, είναι γεμάτο με σαπωνίνες και λεκτίνες που μπορούν να ερεθίσουν το στομάχι, να προκαλέσουν φούσκωμα, ενώ ερευνάται το αν είναι εντελώς απαλλαγμένο από γλουτένη.

Τελευταία παρατηρείται και μία έντονη κατανάλωση στους σπόρους Chia. Οι σπόροι του συγκεκριμένου φυτού που φυτρώνει κυρίως στη Λατινική Αμερική έχουν οκτώ φορές περισσότερα Ω3-λιπαρά οξέα από το σολομό και είναι γεμάτοι πρωτεΐνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά. Επίσης, συστήνεται να το καταναλώνουν σε όσους κάνουν δίαιτα καθώς δημιουργεί μια αίσθηση πληρότητας στο στομάχι. Η τελευταία τους ιδιότητα μπορεί να αποβεί μοιραία για όσους εμφανίζουν γαστρεντερικά προβλήματα. Η μάζα των σπόρων που καταλήγει στο στομάχι απορροφά νερό και διογκώνεται ενώ είναι πλούσια και σε φυσικά άλατα, που ίσως μπλοκάρουν την απορρόφηση άλλων ουσιών. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα να εμφανίζονται προβλήματα όπως ο μετεωρισμός, η δυσπεψία, το φούσκωμα και κατ’επέκταση πιο σοβαρές γαστρεντερικές διαταραχές σε μακροχρόνια λήψη τους.

Οι υπερτροφές εδώ και μερικά χρόνια “δραπέτευσαν” από τα ντουλάπια της κουζίνας “των λίγων” και κατέκλυσαν τα ράφια όλων των σούπερ μάρκετ, τους πάγκους των λαϊκών αγορών αλλά και τις σελίδες όλων των Media. Από αυτή τη στιγμή έπαψαν και να είναι ασφαλή. Η μόδα ανέκαθεν ήταν ένα ισχυρό όπλο του υπερκαταναλωτισμού αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να επιτρέπουμε να τίθεται η υγεία μας σε κίνδυνο. Πρέπει να γνωρίζουμε και τις δύο όψεις του νομίσματος και να ακολουθούμε την εκδοχή του “παν μέτρον άριστο” αφού τα πάντα σε αυτό τον κόσμο, όταν φτάνουν σε υπερβολή μόνο βλάβη μπορούν να προκαλέσουν.